Zawarcie małżeństwa powoduje powstanie między małżonkami ustroju ustawowej wspólności majątkowej, o ile małżonkowie nie zawarli umowy majątkowej wyłączającej tą wspólność. Od tego momentu małżonkowie zaczynają budować swój majątek wspólny. Jeśli chcesz się dowiedzieć co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków a co do niego się nie zalicza, to koniecznie zapoznaj się z niniejszym artykułem.
Jakie są składniki majątku wspólnego?
W związku małżeńskim obowiązuje generalna zasada, że w skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa (a dokładniej ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej). Przedmioty te wchodzą w skład majątku wspólnego niezależnie od tego, czy zostały one nabyte przez oboje małżonków czy przez jednego z nich.
Jeśli zatem przykładowo mąż kupił samochód osobowy samodzielnie (tj. tylko on jest wpisany jako kupujący w umowie sprzedaży pojazdu), to samochód ten i tak wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. Przedmioty majątkowe nieobjęte do majątku wspólnością ustawową wchodzą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Do majątku wspólnego małżonków zalicza się w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Pobrane wynagrodzenie za pracę obejmuje każde wynagrodzenie niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia (np. umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o dzieło). Do majątku wspólnego wchodzą też wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika i pozostające w związku z pracą, takie jak premie i nagrody (z wyjątkiem nagród za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków), diety, ryczałty, zasiłek chorobowy, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, czy odprawa.
Oprócz tego w skład majątku wspólnego wchodzą dochody uzyskiwane z prowadzonej przez małżonka działalności gospodarczej. Pod pojęciem pobranego wynagrodzenia należy rozumieć również emeryturę i rentę.
Do majątku wspólnego zalicza się także dochody uzyskiwane z majątku wspólnego lub z majątku osobistego każdego z małżonków. Przez pojęcie dochodów należy rozumieć wszelkie korzyści majątkowe, jakie przynoszą przedmioty majątkowe, przede wszystkim pożytki. Jeśli zatem małżonkowie przykładowo uzyskują dochody z tytułu wynajmu mieszkania, to dochody te wchodzą do majątku wspólnego, niezależnie od tego, czy wynajmowane mieszkanie należy do obojga małżonków czy tylko do jednego z nich.
Oprócz przedmiotów majątkowych przykładowo wymienionych powyżej, do majątku wspólnego mogą należeć inne przedmioty majątkowe, jak prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, służebność, wierzytelności, spółdzielcze prawo do lokalu w spółdzielniach mieszkaniowych, czy prawo najmu lokalu mieszkalnego.
Przedmioty zwykłego urządzenia domowego
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przedmioty zwykłego urządzenia domowego, które służą do użytku obojga małżonków, są objęte wspólnością ustawową. W przeciwieństwie do innych przedmiotów, przedmioty zwykłego urządzenia domowego wchodzą do majątku wspólnego również w przypadku, gdy zostały nabyte przez oboje małżonków lub przez jednego z nich przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że darczyńca albo spadkodawca inaczej postanowił.
Przedmiotami zwykłego urządzenia domowego są rzeczy ruchome, które stanowią standardowe wyposażenie przeciętnej rodziny, powszechnie dostępne i normalnie używane w typowym gospodarstwie domowym. Chodzi zatem o takie przedmioty jak meble, wyposażenie kuchni, sprzęt AGD i RTV, o ile nie stanowią one ponadprzeciętnego wyposażenia domowego. Nawet jeżeli mieszkanie należy do jednego z małżonków, przedmioty zwykłego urządzenia domowego stanowią składnik majątku wspólnego. Do przedmiotów zwykłego urządzenia domowego nie wlicza się generalnie obrazów, antyków i innych dzieł sztuki.
Przyjmuje się, że przedmioty zwykłego urządzenia domowego służą do użytku obojga małżonków, wówczas, gdy każde z małżonków ma możliwość korzystania z tych przedmiotów. Nie jest więc konieczne, aby oboje małżonkowie rzeczywiście korzystali z takich przedmiotów.
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na temat majątku wspólnego małżonków, to zapoznaj się z poniższymi artykułami:
- „Skład i wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi”
- „Kiedy można podzielić majątek wspólny małżonków”
Radca prawny Nina Wolska
Kancelaria Prawna Proximo